Menstrual periyot 25-35 günler arasında olan yaklaşık 2-7 gün arasında devam eden düzenli adet kanaması olarak bilinir. Bu tanımın dışındaki tüm farklılıklar adet düzensizliği olarak tanımlanabilir. Adetlerdeki gecikmenin en sık nedeni anovulasyona bağlı Polikistik Over Sendromu’dur (PCOS). Bu konuya Polikistik Over Sendromu başlığı altından ulaşabilirsiniz

Menoraji

Menoraji, anormal derecede ağır veya uzun süreli kanaması olan adet dönemleri için kullanılan tıbbi terimdir.

Semptomlar

Menoraji belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

1. Art arda birkaç saat boyunca her saat başı bir veya daha fazla ped veya tampon değiştirme gereksinimi
2. Adet akışınızı kontrol etmek için çift ped kullanmaya ihtiyaç duymak
3. Gece boyunca ped değiştirmek için uyanma ihtiyacı
4. Bir haftadan daha uzun süre kanama
5. Kan pıhtılarının toplam kan miktarının dörtte birinden daha fazla gelmesi
6. Yoğun menstrüel akış nedeniyle günlük aktivitelerin kısıtlanması
7. Yorgunluk, halsizlik veya nefes darlığı gibi anemi belirtileri

Nedenleri

Bazı durumlarda, ağır adet kanamasının nedeni bilinmemektedir, ancak bazı durumlar menorajiye neden olabilir. Yaygın nedenler arasında;

1. Hormon Dengesizliği: Normal bir adet döngüsünde, östrojen ve progesteron hormonları arasındaki denge, adet sırasında dökülen rahim içini (endometrium) düzenler. Eğer bir hormon dengesizliği meydana gelirse, endometriyum aşırı gelişir ve sonunda ağır adet kanaması yoluyla atılabilir.
2. Polikistik over sendromu (PKOS): Obezite, insülin direnci ve tiroid problemleri gibi bir takım durumlar hormon dengesizliklerine neden olabilir.
3. Yumurtalıkların işlev bozukluğu: Eğer adet döngünüzde yumurtlama olma ize, vücudunuz normal adet döngüsü sırasında olduğu gibi progesteron hormonu üretmez. Bu hormon dengesizliğine yol açar ve menoraji ile sonuçlanabilir.
4. Uterin fibroidler (Myomlar): Normal veya daha uzun menstrüel kanamaya neden olabilir. Polipler rahim duvarında küçük, iyi huylu tümörler olarak tanımlanabişir. Bu polipler adet kanamasının ağır veya uzun süreli olmasına neden olabilir.
5. Adenomyozis: Bu durum rahim içi dokunun rahim kasına gömüldüğü zaman meydana gelir, bu da sıklıkla ağır kanamaya ve ağrılı dönemlere neden olur.
6. Spiral (RİA): Menoraji doğum kontrolü için hormonal olmayan spirallerin en sık görülen yan etkisidir.
7. Kanser: Rahim ve ve rahim ağzı kanseri aşırı adet kanamasına neden olabilir.
8. Bazı kalıtsal kanama bozuklukları.
9. Kanamaya neden olabilecek bazı ilaçlar.
10. Karaciğer fonksiyon bozukluğu yaratabilecek hastalıklar.

Komplikasyonlar

Anemi (kansızlık); Menoraji dolaşımdaki kırmızı kan hücrelerinin sayısını azaltarak kan kaybına neden olabilir. Ancak normal bir adet döngüsünde kaybedilen kanı vücut kısa sürede yerine koyabilir. Menorajide kan kaybı normalden çok olabileceği için demir eksikliği anemisi riskini artıracak kadar demir seviyelerini düşürebilir. Aneminin belirti ve semptomlarıda soluk ten, halsizlik, baş dönmesi, kulak çınlaması, gözlerde kararma ve çabuk yorulmadır.

Ağır adet kanaması ile birlikte, ağrılı adet krampları (dismenore) olabilir. Bazen menoraji ile ilişkili kramplar tıbbi değerlendirme gerektirecek kadar şiddetlidir.

Tanı

Menoraji hastalıktan çok bir sonuç olduğu için tanısı bu duruma neden olabilecek hastalıkları saptamaya yöneliktir.

Kan testleri hormonal değerlendirme ve anemi tespiti için yapılır. Olası rahim ağzı lezyonlarını saptamak için Smear testi gerekli olabilir. Rahim içi patojilerin tespiti için de endometrial biyopsi yani rahim içi örneklemesi yapılabilir. Ultrason tanıda bizlere yardımcı olan en önemli görültüleme yöntemidir. Rahim içi myom, polip tarzı yapıların tespitinde önemlidir. Bazı durumlarda tanıda histerosalphingografi denilen bir yöntem ile rahim içine su verilerek çekilen ultrason tanıda yardımcı olabilmektedir.

Tedavi

Menorajide tedavi etkene yöneliktir. Medikal tedavi olarak kanamayı azaltmak için; Kanamayı azaltan ağrı kesiciler, Traneksamik asit içeren ilaçlar, doğum kontrol hapları, progestin içeren ilaçlar ve hormonlu spiraller kullanılabilir. Ayrıca menorajiye bağlı olarak aneminiz mevcut ise demir ilaçları kullanılmalıdır. Medikal tedavi başarısız olursa menoraji için cerrahi tedaviye ihtiyacınız olabilir. 

Tedavi seçenekleri;

1. Dilatasyon ve kürtaj (D&C): Ani gelişen ve yoğun kanamaları kesmek için rahim içi dokusu bu yöntem ile traşlanarak kanama azaltılabilir. İleriye yönelik kesin bir çözüm olmasa da acil durumlarda en etkin tedavi şeklidir.
2. Uterin arter embolizasyonu: Rahme giden kan damarlarının anjiyografi denilen yöntem ile tıkanmasıdır.
3. Odaklanmış ultrason dalgaları kullanularak kanamaya neden olan myomların küçültülmesi sağlanabilir. Bu işlem için gerekli hiçbir kesi yapılmasına gerek yoktur. Ancak işlem sonrası ciddi ağrılara neden olabilir.
4. Miyomektomi: Bu işlem kanamaya neden olan myomun cerrah işlemle alınmasıdır. Laparoskopik yapılabileceği gibi açık ameliyat ile de yapılabilir. Endometrial ablasyon. Bu prosedür rahim içi dokunun ısı, lazer veya radyofrekans ile tahrip edilmesidir. Ancak bu işlem sonrası adet göremeyebilirsiniz. Çocuk planlayan kadınlarda uygulanması sakıncalıdır.
5. Endometrial rezeksiyon: Bu cerrahi prosedürde rahim iç kısmını çıkartılmasıdır.
6. Histerektomi: Rahim ve rahim ağzının alınması olarak tanımlanan bu işlem kalıcı bir çözümdür. Histerektomi anestezi altında yapılır ve hastanede kalmayı gerektirir. Yumurtalıkların ek olarak alınması (iki taraflı ooforektomi) erken menopoza neden olabilir.