Doç. Dr. Aykut Özcan

Yumurtalık Kistleri

Yumurtalık kistleri, yumurtalık içinde veya yüzeyinde sıvı dolu keseler olarak tanımlanır. Birçok kadın yaşamının bir döneminde yumurtalık kisti olmuştur. Çoğu yumurtalık kisti rahatsızlık vermez ve zararsızdır. Çoğu tedavi olmadan birkaç ay içinde kaybolur. Bununla birlikte, yumurtalık kistleri – özellikle yırtılmış olanlar – ciddi semptomlara neden olabilir. En sık görülen semptomlar alt karın bölgesinde ağrı, dolgunluk hissi ve şişkinliktir.

Çoğu yumurtalık kisti adet döngüsünün bir sonucu olarak gelişir (fonksiyonel kistler). Yumurtalıklarınız normalde her ay folikül adı verilen kist benzeri yapılar oluşturur. Foliküller, östrojen ve progesteron hormonlarını üretir ve yumurtladığınızda bir yumurta bırakır. Normal bir aylık folikül büyümeye devam ederse, fonksiyonel bir kist olarak bilinir. İki tip fonksiyonel kist vardır:

Foliküler kistler: Adet döngüsünün orta noktasında, bir yumurta folikülünden dışarı atılır ve fallop tüpünü dediğimiz bir rahim bölümü tarafından tutulur. Bir foliküler kist, folikül yumurtlamadığı veya yumurtasını bırakmadığı, ancak büyümeye devam ettiği zaman oluşur. Kadınlardaki kistlerin büyük bir çoğunluğunu bu kist oluşturur. Korpus luteum kisti. Bir folikül yumurtasını attığında, gebe kalmak için östrojen ve progesteron üretmeye başlar. Bu folikül kistine bu dönemden sonra korpus luteum denir. Bazen, folikülün içinde sıvı birikimi olur ve korpus luteumun bir kiste dönüşmesine neden olur. Fonksiyonel kistler genellikle zararsızdır, nadiren ağrıya neden olur ve genellikle iki veya üç adet döngüsü içinde kendiliğinden kaybolur.

Adet döngüsünün normal işleviyle ilgili olmayan kist türleri ise;

  1. Dermoid kistler: Ayrıca teratomalar olarak adlandırılırlar, bunlar embriyonik hücrelerden oluştuğu için saç, cilt veya diş gibi dokular içerebilir. Nadirende olsa kansere dönüşme potansiyelleri mevcuttur.

  2. Kistadenom: Bunlar bir yumurtalığın yüzeyinden köken alarak gelişir ve içersinde sıvı veya mukoza materyali dediğimiz yoğun içerik ile dolu olabilirler.

  3. Endometrioma(Çikolata kisti): Bu durum rahim için dokularınızın rahiminizin dışında büyümesiyle meydana gelen neden bir hastalıktır. Bu endometriotik odaklar yumurtalıklarınızda oluşabilir ve kist meydana getirebikir.

Yumurtalık kisti geliştirme riskiniz artıran sebepler:

  1. Hormonal problemler: Kullanılan bazı ilaçlar ve hormonal bozukluklar kist gelişimine neden olabilir.

  2. Gebelik: Bazen, yumurtladığınızda oluşan kist, hamileliğiniz boyunca yumurtalıkta kalabilmektedir.

  3. Endometriozis: Bu durum rahim için dokularınızın rahiminizin dışında büyümesiyle meydana gelen neden bir hastalıktır. Dokulardan bazıları yumurtalıklarınıza da tutunur ve bir büyüme ile kist oluşturabilir.

  4. Ciddi pelvik enfeksiyon: Enfeksiyon yumurtalıklara yayılırsa, kistlere neden olabilir.
    Yumurtalık kisti öyküsü mevcutsa

Yumurtalık kistleri iki büyük probleme neden olabilmektedir. İlki yumurtalığınız kiste bağlı olarak kendi etrafında dönüp kanlanması bozulabilir. Ikinci büyük sorun ise yırtılarak iç kanamaya neden olabilir. Kistinize bağlı gelişen bu iki problemin tedavi şekli genellikle ameliyattır.

Yumurtalık kistlerinin tanısı kolay olup genellikle muayene ve ultrason ile yapılabilmektedir. Eğer komplike bir kist mevcutsa ultrason harici bazı kan tahlilleri ve gerektiği taktirde MR, tomografi gibi ileri görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulabilmektedir.

Tedavide çoğu durumda, kistin birkaç ay içinde kaybolup kaybolmadığını görmek için bekleyebilir. Bu tedavisiz izleme periyodunda kist boyutlarında değişiklik olup olmadığına bakmak için aylık ultrason kontroller yapılabilir. Tekrarlayan fonksiyonel kistlerde yeni kist gelişimini engellemek için doğum kontrol hapları kullanılabilir. Bazı durumlarda örneğin dermoid kist veya uzun döndemdir küçülme göstermeyen ve ağrıya neden olan kistler için ameliyat bir seçenek olarak değerlendirilebilir.

Canlı Destek
Canlı Destek
Merhaba !
Size nasıl yardımcı olabiliriz ?
Call Now Button